Yürüme bozukluğu, kişinin yürüyüş şeklinin ahenk ve denge açısından sorunlu olduğu, dışarıdan bakıldığında “anormal” göründüğü duruma verilen addır. Yürüme şeklindeki çoğu değişiklik, altta yatan tıbbi hastalıklarla ilgilidir.
Yürüyüş bozukluğu şu hastalıklar ile ilişkili olabilir:
- İç kulağı ilgilendiren bozukluklar
- Parkinson hastalığı gibi sinir sistemi bozuklukları
- Kas distropisi gibi kas hastalıkları
- Kırıklar gibi kas-iskelet sistemi anormallikleri
Çoğu durumda, altta yatan tıbbi nedenin tedavisi, yürüyüş şeklini normal bir duruma getirmeye yardımcı olacaktır.
Yürüme Analizi Nasıl Yapılır?
Yürüme analizi, bireylerin yürüme yeteneklerini etkileyen koşulları değerlendirmek ve tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca sporcuların daha verimli çalışmasına yardımcı olmak ve sakatlanmış kişilerde duruşla ilgili veya hareketle ilgili sorunları belirlemek için spor biyomekaniğinde yaygın olarak kullanılır. Yürüyüş analizi, yürüyüş döngüsündeki biyomekanik anormallikleri tanımlamak için bir yöntemdir veya başka bir deyişle, yürüme ve koşma şeklinizi değerlendirmek için kullanılan bir araçtır. Yürüyüş şeklinin gözlemlenmesi, çeşitli kas-iskelet sistemi ve nörolojik problemler hakkında bilgi sağlayabilen önemli bir tanı yöntemidir.
Yürüme Bozukluğu Neden Olur?
Yürüme sırasında kaslar belli bir denge ve koordinasyon içerisindedir, beyin ve kaslar ile sağlanan yürüme hareketinde vücut adım adı verilen bir ritimle düzenli şekilde ileri doğru itilir. Anormal bir yürüyüşe neden olabilecek çok sayıda olasılık vardır. Bazı yaygın nedenler şunlardır:
- Dejeneratif hastalıklar (artrit gibi)
- İç kulak bozukluğu
- İnme
- Ayakla ilgili hastalıklar
- Nörolojik rahatsızlıklar
- Uygun olmayan ayakkabılar
Yürüme Bozukluğu Türleri
Yaygın olarak karşılaşılan yürüme bozukluğu türleri şöyle sıralanabilir:
- Anataljik: Bu tür yürüyüş bozukluğu genellikle ağrılı bir bacağın üzerine ağırlık yüklenmesinden kaynaklanır. Artrit veya travmatik bir yaralanmayla ilgili olabilir, halk arasında “topallama” olarak adlandırılır. Bu işlev bozukluğuna sahip kişiler yavaş ve kısa adımlar atarlar ve ağırlıklarını ağrıyan bacaktan, ayak bileğinden veya ayaklarından ağrımayan diğer bacağa kaydırmaya çalışırlar.
- Serebellar Ataksi: Bu yürüyüş bozukluğu genellikle beyincik hasarı yaşamış, ilaç veya alkol zehirlenmesine uğramış, multipl skleroz rahatsızlığı olan veya felç geçirmiş kişilerde görülür. Etkilenen kişi geniş tabanlı bir duruşa sahip olacak ve tutarsız (sarhoşvari) bir ayak yerleşimi gösterecektir.
- Parkinson: Bu tür yürüme bozukluğu genellikle Parkinson hastalığı ile ilişkilidir ve kısa, karışık adımlarla karakterizedir.
- Stepaj Yürüyüşü: Bu işlev bozukluğu, lomber radikülopati ve nöropati gibi durumlarla ilişkili “düşük ayak” (ayak bileğini kaldıramama) olan kişilerde ortaya çıkar. Bu tür yürüyüşte, ayak parmakları aşağı doğrudur ve kişi ayak parmaklarını yerden kaldıramadığından parmaklarını yerde sürüyerek yürür.
- Vestibüler Ataksi: Bu yürüyüş şekli genellikle vertigo, Meniere hastalığı ve labirentit gibi iç kulak hastalıkları sonucunda ortaya çıkar. Kişinin dengesiz yürümesine, genellikle bir tarafa doğru düşmesine neden olur.
Yürüme bozukluklarının nedenleri, artritten nörolojik bir duruma, düz tabanlıktan parantez bacak deformitesine kadar değişkenlik gösterebilir. Yürüyüş bozukluğu, nedenine bağlı olarak farklı tedaviler gerektirir. Yürüme bozukluğu şikayetiyle Fizirem’e başvuranlar, altta yatan nedene bağlı olarak tamamen kendileri için hazırlanmış bir plan dahilinde fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarıyla tanışırlar. Bu tedavi planlarının ana amacı, yürüme bozukluğu nedeniyle karşılaşılan zorlukları bertaraf etmek ve yaşam kalitesini fark edilir derecede artırmaktır.