MENİSKÜS YIRTILMALARI

Menisküs Nedir?

Menisküs, dizde kaval ve uyluk kemikleri arasında yer alan, iç tarafı “C” dış tarafı “O” şeklinde olan, kemikler arasındaki boşluğu doldurarak hem destek hem de kayganlaştırıcı görevi gören kıkırdak yapılardır. Diz eklemi vücudun en çok hareket eden ve yük taşıyan eklemlerinden biri olması nedeniyle oldukça sık yaralanabilmektedir. Ayrıca diz eklemi kireçlenmesi de sık görüldüğünden ötürü, kireçlenme nedeniyle bozulan eklem yüzeyi de menisküs hasarına neden olabilmektedir.

Menisküs yaralanma nedenleri nelerdir?

• Dizin taşıyabileceğinden fazla bir yüke maruz kalması (ağır kaldırma, aşırı kilo alımı, ani hareket veya ağır sporlar)
• Trafik ve iş kazaları
• Ani ve ters hareketler
• Kireçlenme nedeniyle bozulan eklem yüzeyinin menisküsü tahriş etmesi
• Kırıklar

Menisküs yırtılması belirtileri nelerdir?

• Özellikle hareketle artan diz ağrısı
• Şişlik
• Dizde kilitlenme
• Yürürken boşluğa basar gibi hissetme (diz boşalması)
• Dizde ısı artışı

Menisküs yırtığı tedavisi nedir?

Ani gelişen yırtıklarda ilk yapılması gereken, yırtığın ilerlemesini önlemek için dizi istirahate almak, şişliği azaltmak için soğuk uygulamak ve dizi yukarıda tutmaktır. Ağrı ve enflamasyon için ağrı kesici ilaçlar da kullanılabilir fakat uzun süre kullanımları iyileşmeyi geciktirebilir.

Çok büyük olmayan menisküs yırtıkları ameliyatsız iyileşebilir. Tanının erken konulup tedavinin zaman kaybetmeden başlaması başarı şansını arttırabilmektedir. Menisküs yırtığı tedavi edilmez ise kişi yaşamını sürdürebilir fakat dizde önemli bir destek görevi bulunduğu için ileriki yıllarda kireçlenme riski artar ve bu da önemli sorunlara neden olabilir. Hatta tedavi edilmemiş olan menisküs hasarı, ileri düzeyde kıkırdak aşınmasına ve diz protezi ihtiyacının doğmasına kadar ilerleyebilir.

Menisküsün ilaçla tedavisi sadece ağrıya ve bunun neden olduğu fonksiyon kaybına karşı etkilidir. Yırtığın tamir edilmesini sağlamazlar.

Ortopedi ve travmatoloji uzmanlarınca başvurulan cerrahi müdahale haricindeki en etkili tedavi yöntemleri, fizik tedavi ve son zamanlarda sık uygulanan ve oldukça başarılı sonuçlar alınan, halk arasında kök hücre tedavisi olarak da bilinen, PRP tedavisidir.

Menisküs yırtıklarında fizik tedavi uygulamaları nelerdir?

• Sıcak ve soğuk uygulamaları: Olayın yeni olup olmamasına, şişlik veya ısı artışı olup olmamasına, beraberinde başka romatizmal hastalıklar olup olmamasına göre fizik tedavi uzmanı tarafından değerlendirilerek sıcak veya soğuk uygulaması yapılır. Sıcak uygulama dışarıdan dize konulan sıcak ile olduğu gibi ayrıca USG veya kısa dalga gibi derin ısıtıcılar yoluyla olabilir.
• Elektroterapi:Ağrı kesici elektrik akımları ve bazı vakalarda atrofiyi önlemek için diz çevresindeki kasları uyarıcı elektrik akımları verilir.
• Egzersiz:Hem eklem hareketini korunması hem de dizin taşıma kapasitesinin arttırılarak menisküs üzerine binen yükün azaltılması açısından oldukça önemlidir. Bu yöntem, sadece menisküs yırtığının iyileşmesini kolaylaştırmaz, aynı zamanda kişiyi diz ekleminde oluşabilecek yeni yaralanmalardan da korur. Eğer dizde yaralanmaya veya ameliyata bağlı olarak meydana gelen kısıtlılık söz konusuysa güçlendirme egzersizlerine ek olarak mutlaka germe egzersizleri gereklidir.