Kırık Nedir?
Dıştan veya içten çeşitli etkilerle (kazalar, spor aktivitelerinde alınan darbeler, düşme, çarpma) kemiğin anatomik yapısının bozulması ve bütünlüğünün kaybolmasına kırık denir. Kemikler darbeyi absorbe ederken kişiden kişiye göre farklı dirençler gösterir. İki farklı insanda aynı kemiğe yapılan aynı şiddette müdahale birisini kırarken diğerini çatlatabilir. Kısacası kemiklerin de farklı dirençleri bulunmaktadır. Darbe sonucu oluşan hasar bazen ufak bir çatlak şeklinde oluşurken bazen bir veya birden fazla kemiğin kırılmasına yol açabilir. Hatta kemik, kırılmayla beraber eklemden ayrılarak kırıklı çıkıklı bir form alabilir.
Kırık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yaşanması Muhtemel Sorunlar Nelerdir?
Kırık aslında tanımlandığı gibi sadece kemiğin bütünlüğünün bozulması değildir. Kemiğin bulunduğu bölgeye bağlı olarak kemiğin yakınlarındaki tendon, sinir, damar, organlar, bağ ve lifler de yaralanabilir, ciddi boyutlarda sorunlara sebep olabilir. Örneğin kaburga kırığı akciğer ve diyaframı yaralayabilir. Bu yaralanmaların vakit kaybetmeden tedavi edilmesi gerekir. Ciddi cerrahi müdahaleler olsun, basit alçı sıvama müdahaleleri olsun her ikisinde de kırılan kemiğin hareketsiz kalması iyileşme ve doğru kaynaması açısından önemli bir detaydır. Kırığın şiddetine ve niceliğine ayrıca kemiğin yapısına göre kırıklar birkaç haftada iyileşebildiği gibi bu süreç aylara da yayılabilir. Ancak hareketi kısıtlayarak kırığı tedavi etme sürecinde bu hareketsizliğin de birtakım sorunları doğurduğu gözlemlenmektedir. Hareketsizlik kemik ve kas dokusuna zarar verebilmektedir. Kemik ve kas erimesi olarak bilinen bu dokularının zayıflaması hastanın karşı karşıya kaldığı olumsuzluklardan bir tanesidir.
Neden Rehabilitasyon Gereklidir?
Hareketsiz kalan kas ve eklemler bir süre sonra erimeye yani zayıflamaya başlar. Fonksiyonelliğini kaybeder, hareket kabiliyetinde kısıtlılıklar gözlemlenir. Bunun önüne geçmek için fizik tedavi rehabilitasyonu şarttır. Fizyoterapi kasların ve eklemlerin güçlenmesini ve işlevini yerine getirmesini sağlar.
Kırık Rehabilitasyonu Nasıl Yapılır?
Hasta, fizik tedavi uzman hekimi tarafından detaylı bir şekilde değerlendirilerek gerekli tespit çalışması gerçekleştirilir. Kırığın olduğu bölgede kas erimesi ve eklem zayıflıkları gözlemlenir ve belirlenir. Diz, omuz, ayak bileği, el bileği ve dirsek gibi eklemlerde hareket kısıtlılığına bakılır. Tüm bu değerlendirmelere ek olarak kırık oluşan bölgede iyileşmenin gerçekleşip gerçekleşmediği, durumunu belirtmek için bir takım görüntüleme teknikleri ile kontrol sağlanır. Son olarak çıkarılan ayrıntılı rapora göre fizik tedavi uzman hekimi tarafından hastanın fizik tedavi programı oluşturulur ve fizyoterapist tarafından plan dahilinde tedavi uygulamaları başlatılır.
Kemik ve Kaslardaki Erimenin Rehabilitasyonu
Hücre yenilenmesini ve kan dolaşımını arttırmak için manyetik tekniklerden faydalanılmaktadır. Pasif olarak elektrik verilerek, aktif olarak da fizyoterapistin uyguladığı egzersizlerle kaslar güçlendirilmektedir.
Eklem Hareketlerinin Açılması
Kırık bölgesinde bulunan eklemde kısıtlılık tespit edilirse bu eklemin yeniden işlevini kazanması için birtakım teknikler uygulanır. Ultrasonik ses dalgaları veya kısa dalgalarla derin dokular uyarılır, esner. Fizyoterapist tarafından germe egzersizi uygulanır. Germe egzersizleriyle birlikte aktif ve pasif güçlendirme sağlanır.